40 hectare nieuwe natuur in Koornwaardse Plas
“Je ziet hier steeds meer lepelaars en bevers”
Als je er een lange tijd niet geweest bent, herken je het bijna niet meer terug. We hebben het over de uiterwaard ‘Koornwaardse plas’. Onder de rook van ‘s-Hertogenbosch, bij Gewande aan de Maas, vind je deze uiterwaard van Natuurmonumenten. In 10 jaar tijd is het gebied getransformeerd naar een 40 hectare groot waterrijk gebied.
De laatste fase is aangebroken en wij kunnen niet wachten om de natuur in en rond de plas verder haar gang te laten gaan. Bovendien hebben we plannen om samen met Natuurmonumenten en inwoner én onderwijsspecialist Ward van Hoeckel een educatief programma op te zetten in dit gebied.
Transformatie naar natuurlijk en waterrijk gebied
In het oostelijk deel van de Koornwaard ligt de gelijknamige diepe voormalige zandwinplas. Én ook de gemeentelijke afvalstortlocatie uit de jaren zestig. Tien jaar geleden zag De Koornwaard er totaal anders uit. Een 30 meter diepe zandwinplas en een gemeentelijke vuilstort waren niet echt een visitekaartje. Bovendien waren er geen ideale omstandigheden voor de ontwikkeling van flora en fauna.
Ondiepe plas met flauwe oevers en eilandjes
Natuurmonumenten en Grondbank GMG zijn in 2013 gestart met de ontwikkeling van de Koornwaardse plas. Het plan: een meer waardevolle, natuurlijk afgewerkte plas. Met grond en baggerspecie (waterbodem) die vrij is gekomen bij werkzaamheden in de omgeving is de herinrichting van dit gebied gerealiseerd. De steile oevers hebben plaatsgemaakt voor flauwere onderwatertaluds. De bodem is aangevuld zodat er een ondieper water is ontstaan. Bovendien zijn de oevers verbreed en meerdere eilandjes aangelegd. Eind 2023 moet het project helemaal klaar zijn en heeft de natuur vrij spel.
Verbetering onderwatermilieu zorgt voor aantrekkingskracht planten en dieren
Thomas Nusselein, projectleider: “Tijdens de realisatie van het project zag je al een aantrekkingskracht voor flora en fauna ontstaan. Zo zie je hier al enkele jaren een groep lepelaars en zitten er bevers in het gebied. Dit heeft alles te maken met de verbetering van het onderwatermilieu. Ondieper water betekent dat het zonlicht de bodem over een groter oppervlak kan bereiken. En daarmee een groei in het aantal soorten onderwaterplanten ontstaat. Waar planten zijn, vind je vissen, andere waterdieren en vogels. Ook de waterkwaliteit verbetert, omdat waterplanten zuurstof afgeven aan het water.”
5 miljoen kuub grond en waterbodem
Sinds de start in 2013 is er ongeveer 5 miljoen m3 grond en waterbodem aangevoerd van projecten uit de buurt. De aanvoer vond grotendeels per schip plaats. De plas is inmiddels hiermee minder diep geworden en heeft nu een maximale diepte van nog maar 10 meter in het midden.
Goede basis voor betere omstandigheden voor natuurontwikkeling
Lianne Schröder, Natuurmonumenten: “Grondbank GMG heeft belang om iets te doen met de grond en baggerspecie die vrijkomt bij werkzaamheden in Nederland. Aan de andere kant kunnen wij dat gebruiken als basis om betere omstandigheden voor de natuur te creëren. Ik denk dat we elkaar daar heel goed vinden. Beiden hebben we aandacht voor de omgeving. Daar versterken we elkaar heel erg in.”
“Maak leerlingen bewust van hun leefgebied”
Een tijdje terug meldde Ward van Hoeckel zich bij ons omdat hij meer wilde weten over de ontwikkeling van de Koornwaard. We nodigden hem uit en lieten het werk zien. Ward is naast inwoner uit deze omgeving ook gespecialiseerd in het onderwijs. Hij zou graag zien dat de jeugd meer betrokken is bij hun leefgebied. Ward: “Onlangs heb ik met Luuk Donderwinkel van K3 (waar Grondbank GMG onderdeel van is) en Sander Verwoerd van Natuurmonumenten de mogelijkheden bekeken om de jeugd van scholen in en om ‘s-Hertogenbosch actief te betrekken bij hun leefgebied. En de manier waarop dat toekomstbestendig gemaakt wordt. Leren is motiveren, staat daarbij centraal. Dus ontdekken, beleven, berekenen, tekenen...en dat allemaal op een spannende plek (voormalige vuilnisbelt) die in 10 jaar tijd is omgevormd tot een fantastisch natuur- en recreatiegebied. Voor de Koornwaardse plas gaan we onderzoeken of er een leuk programma te bedenken is om leerlingen mee te nemen in duurzaamheidsvraagstukken en bewust te maken van de waarde van natuur voor onze woonomgeving.”
Curriculum Koornwaard voor spelenderwijze kennismaking met de natuur
Dennis Jeurissen, directeur Grondbank GMG: “Samen met Natuurmonumenten en Ward van Hoeckel zijn de eerste stappen gezet voor een Curriculum Koornwaard. Naast dat wij ervoor gaan om elke dag specialist te zijn en de verantwoordelijkheden die daarmee gepaard gaan opnieuw op 1 zetten, is nalatenschap één van de belangrijkste doelen. Nalatenschap, de volgende generatie(s), duurzaamheid en met meerwaarde (meer waarde, meerwaarde, meer waardig) overdragen. Fantastisch dat we nu ook kijken of we ruimte kunnen bieden voor onderwijs en kinderen kennis kunnen laten maken met de natuur en de omgeving waarin we leven.”
De bodem is van ons allemaal
Grondbank GMG is gespecialiseerd in het innemen, verwerken en verantwoord en nuttig toepassen van grond en baggerspecie. Met ons werk zorgen we ervoor dat we herbruikbare grond en baggerspecie in heel Nederland verantwoord en nuttig kunnen toepassen, zodat anderen er kunnen wonen, werken en recreëren.
Meer weten?