Sandenburgerwaard

Door kleiwinning is in een uiterwaard van de Nederrijn een basis gecreëerd voor een aantrekkelijk, natuurlijk landschap.

Content Paragraphs

De Sandenburgerwaard ligt aan de Nederrijn, tussen Amerongen en Wijk bij Duurstede. Door de winning van klei hebben we dit gebied in samenwerking met Utrechts Landschap getransformeerd naar een divers natuurgebied met bijzondere moerasnatuur. De Sandenburgerwaard is daarmee in ecologische verbinding gekomen met omringende gebieden. In 2020 is naar tevredenheid van Utrechts Landschap de herinrichting voltooid door Delgromij (onderdeel van K3). Het gebied kan zich nu in alle rust gaan ontwikkelen.

Ruim een jaar later is al goed te zien hoe de natuur tot bloei is gekomen.

Van agrarisch grasland en een laagdynamische rivier...

Vóór de herinrichting werd een groot deel van het gebied gebruikt als agrarisch grasland. De biodiversiteit was daardoor gering. Daarnaast is ook de Nederrijn sinds de jaren zeventig gestuwd, waardoor lage waterstanden nagenoeg niet meer voorkomen. De rivier is rechtgetrokken en de hoogwaterstanden zijn gedaald. De Sandenburgerwaard en omliggende gebieden stroomden daardoor nog maar zelden over. En nog minder vaak stroomden zij ook daadwerkelijk mee.

...naar bijzondere moerasnatuur

Eén van de wensen in de natuurontwikkelingsplannen van de provincie Utrecht was de aanleg van een natuurlijke geul die kwelwater afvoert uit de Amerongse polder door de Sandenburgerwaard naar de Lunenburgerwaard. Het schone, heldere grondwater kan zo benut worden voor de ontwikkeling van bijzonder waardevolle rivierbegeleidende moerassen en wateren.

In het gebied liggen ook een aantal kleine moerasjes, ooit ontstaan bij de aanleg of versterking van de dijk. Deze kleine moerasjes zijn rijk aan plantensoorten, insecten, amfibieën én vogels. De moerasjes waren klein en kwetsbaar. In de nieuwe inrichting zijn door kleiwinning meer van dit soort moerasjes en een geul aangelegd. Door de kleiwinning is het gebied deels verlaagd, zodat het in de winter snel onder water kan lopen en grote hoeveelheden water aan kan. De verlaging zorgt er dus voor dat dit gebied in de winter erg nat is. In de zomer droogt het langzaam op; een wisselwerking die ervoor zorgt dat de natuur goed kan gedijen.

Natuurontwikkeling door kleiwinning

Door de rivier is in de loop der tijd een dikke kleilaag afgezet. Onze dochteronderneming Delgromij heeft het kleidek afgegraven tot de zandondergrond. Door het afgraven van de klei tot op het zand ontstaat een goede uitgangssituatie voor natuurontwikkeling. Kleigrond is namelijk heel voedselrijk, waardoor grassen snel opkomen en er geen ruimte is voor andere plantensoorten. Zand is voedselarm, waardoor andere plantensoorten juist wél kunnen opkomen. Een deel van de zandlaag ligt lager. Op deze permanent natte delen kunnen zich botanisch waardevolle moerassige graslanden ontwikkelen.