Schalkwijker Buitenwaard

In de Schalkwijker Buitenwaard realiseren we samen met Staatsbosbeheer meer gevarieerde (rivier)natuur, waarbij de rivier voor meer dynamiek zorgt. Door een deel van de kleilaag af te graven, maken we een geul langs de rivier. Langs en in die geul kan de natuur zich gaan ontwikkelen.

Content Paragraphs

De Buitenwaard nu en straks

De Schalkwijker Buitenwaard is onderdeel van het Utrechtse natuurnetwerk en bestaat nu vooral uit graslanden. Dit gebied kan veel opleveren voor de natuur als de invloed van het rivierwater een kans krijgt. Staatsbosbeheer wil de westelijke helft van de Buitenwaard anders in gaan richten. Dit gebied is ongeveer 67 hectare groot.

Door een deel van de klei af te graven, creëren we een geul in het gebied. De geul krijgt flauwe oevers. Deze oevers vormen een goede basis voor de ontwikkeling van (rivier)natuur. Doordat de geul op de rivier is aangesloten, kunnen in het gebied weer meer riviergebonden processen plaatsvinden zoals stroming, erosie en sedimentatie. Daardoor kan de natuur zich ontwikkelen en ontstaat er een gevarieerder gebied. De dijkzone en enkele hogere delen blijven kruidenrijk grasland en weidevogelgebied, terwijl andere delen van het gebied natter en moerassiger worden en dus geschikt voor watervogels.

Kleiwinning kan bijdragen aan natuurherstel. EenVandaag besteedde aandacht aan dit onderwerp. Als je (terug) wilt kijken: op 15.30 begint het item.

Kleiwinning als drager

De winning van de klei is de (financiële) drager van de natuurontwikkeling in de Schalkwijker Buitenwaard. De klei die we afgraven, wordt door steenfabrieken gebruikt voor het maken van bakstenen. Met de winning van de klei in dit gebied, kunnen we dus een belangrijke grondstof leveren voor de bouwsector én een goede basis leggen voor natuurontwikkeling in de Schalkwijker Buitenwaard.

Kansen voor de natuur

Het afgraven van klei biedt optimale kansen voor natuurontwikkeling. Kleigrond is over het algemeen voedselrijk. Dat betekent dat er snel grassen groeien, waardoor andere planten geen kans krijgen om te groeien. Door de klei weg te halen, ontstaat er een meer gevarieerde en voedselarme uitgangssituatie voor de ontwikkeling van allerlei plantensoorten. Ook kan mogelijk invulling worden gegeven aan de doelstellingen vanuit de Kaderrichtlijn Water (KRW), zoals het herstel van paaigebieden voor riviervissen die nu nog bedreigd zijn.

Landbouw

Zo lang de oostelijke helft van de Buitenwaard landbouwkundig in gebruik is, houden we het water daar uiteraard weg. In het ontwerp is hiermee rekening gehouden door een dwarskade aan te leggen, die mogelijk als beheerpad voor Staatsbosbeheer gebruikt kan worden. De oostelijke punt van de Buitenwaard bestaat grotendeels uit maisland. In de huidige situatie is nabij de maisakkers al een soort dwarskade aanwezig. Zo’n dwarskade kan straks tevens als beheerpad dienst doen bij hogere waterstanden.

De herinrichting is in volle gang

Na een zorgvuldige voorbereidingsperiode van bijna 5 jaar, zijn we in april 2023 gestart met het werk. Het werk wordt uitgevoerd door Delgromij BV: een dochteronderneming van K3, gespecialiseerd in de winning van klei.

Meer informatie over het wat, waarom en hoe kun je lezen in de veel gestelde vragen die je via de button hieronder kunt lezen. Ook vind je hieronder onder 'downloads' alle uitgegeven nieuwsbrieven over het project.

Veel gestelde vragen